अमेरिकेने भारतावर केलेला टॅरिफचा गैरवापर चुकीचा!

अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी भारताविरुद्ध मोठे आर्थिक पाऊल उचलले आणि आणखी 50% अतिरिक्त लादण्याची घोषणा केल्याने जागतिक राजनैतिक आणि आंतरराष्ट्रीय व्यापारात एक नवीन वळण आले आहे. माहितीनुसार, हा कार्यकारी आदेश रशियाकडून भारताची कच्चाा तेलाची खरेदी थांबवण्यासाठी अमेरिकेच्या दबावाचा एक भाग आहे. वॉशिंग्टनचा असा विश्वास आहे की, रशियाकडून ऊर्जा खरेदी करणारे देश त्यांचे उत्पन्न वाढवून आंतरराष्ट्रीय निर्बंध कमकुवत करतात. या निर्णयानंतर भारत- अमेरिका व्यापार संबंध अधिक तणावपूर्ण होऊ शकतात, तर त्याचा थेटपरिणाम जागतिक ऊर्जा बाजार आणि तेलाच्या किंमतीवरही होण्याची अपेक्षा आहे.

अमेरिका बर्‍याच काळापासून रशियावर आर्थिक निर्बंध लादत आहे, विशेषत: युक्रेन युद्धानंतर वॉशिंग्टनचा असा विश्वास आहे की, रशियाकडून तेल खरेदी करणारे देश अप्रत्यक्षपणे त्याच्या महसुलात योगदान देत आहेत. ज्यामुळे रशियाची युद्ध क्षमता अबाधित राहते. या अंतर्गत अध्यक्ष ट्रम्प यांनी भारतावर हा अतिरिक्त टॅरिफ लादला आहे, जो त्यांना “ राष्ट्रीय सुरक्षा आणि जागतिक स्थिरतेसाठी ” आवश्यक वाटातो. चीनने या निर्णयावर स्पष्टपणे आक्षेप घेतला आहे. चीनच्या परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते गुओ जियाकुन म्हणाले की, जबाबदारीच्या गैरवापराविरुद्ध चीनची भूमिका नेहमीच स्पष्ट आणि सुसंगत राहिली आहे.” चीनचे म्हणणे आहे की, एकतर्फी आर्थिक दबाव आणि जबाबदार्‍या लादणे हे केवळ आंतरराष्ट्रीय व्यापाराच्या नियमांविरुद्ध नाही तर जागतिक पुरवठा साखळी आणि आर्थिक स्थिरतेलाही हानी पोहोचवते.

भारताने अद्याप यावर अधिकृत उत्तर दिलेले नाही. परंतु यापूर्वीही अशी भूमिका घेतली आहे की, त्याला त्याच्या उर्जा गरजा आणि धोरणात्मक हितसंबंधानुसार कोणत्याही देशाकुडू तेल खरेदी करण्याचा अधिकार आहे. स्वस्त कच्चे तेल आयात केल्याने देशांतर्गत महागाई नियंत्रित करण्यास आणि उर्जा सुरक्षा सुनिश्चित करण्यास मदत होते असा भारताचा युक्तिवाद आहे.

भारत रशियाकडून कच्चे तेल खरेदी करतो आणि त्या बदल्यात पैसे देतो. हा एक-वेळचा करार नाही तर चालू असलेला ऊर्जा व्यापार आहे. हा करार प्रत्यक्षात भारत आणि रशियामधील कच्चा तेलाच्या खरेदी- विक्रीबद्दल आहे. युक्रेन युद्धानंतर पाश्चात्य देशांनी रशियावर लादलेल्या कठोर आर्थिक निर्बंधांनंतरही, भारताने रशियाकडून स्वस्त कच्चे तेल खरेदी करणे सुरूच ठेवले आहे.